Ընդհանուր տեղեկություն
Պաշտոնական անուն
Հայաստանի Հանրապետություն (Հայաստան)
Մայրաքաղաք
Երևան
Կազմավորման ամսաթիվը
21. 09. 1991 – Հայաստանի անկախության հանրաքվեի օր։ Հանրաքվեի արդյունքներով /անկախությանը կողմ ձայների 99%-ը/ Հայաստանի Հանրապետությունը խորհրդարանի կողմից հռչակվեց անկախ պետություն։ Սեպտեմբերի 21-ը Հայաստանի Հանրապետությունում նշվում է որպես Անկախության օր։ Մինչ այդ ՀԽՍՀ Գերագույն խորհուրդը 1990 թվականի օգոստոսի 23-ին ընդունել է Անկախության հռչակագիրը։
Օրհներգ
«Մեր Հայրենիք»
Հայաստանի Հանրապետության օրհներգն ընդունվել է 1991 թվականի հուլիսի 1-ին Հայաստանի Հանրապետության Գերագույն խորհրդի կողմից։ Այն հիմնված է Հայաստանի Առաջին Հանրապետության օրհներգի վրա (1918-1920 թթ.), բայց տարբեր բառերով։ Երգի խոսքերի հեղինակը բանաստեղծ Միքայել Նալբանդյանն է (1829-1866):
Դրոշ
«Հայաստանի Հանրապետության պետական դրոշի մասին» օրենքն ընդունվել է 1990 թվականի օգոստոսի 24-ին Հայաստանի Հանրապետության Գերագույն խորհրդի կողմից։
2005 թվականի նոյեմբերի 27-ի սահմանադրական բարեփոխումներից հետո 2006 թվականի հունիսի 15-ին ընդունվեց «Հայաստանի Հանրապետության ազգային դրոշի մասին» ՀՀ նոր օրենքը։ Հայաստանի Հանրապետության պետական դրոշը Հայաստանի Հանրապետության զինանշանն է։ Հայաստանի Հանրապետության պետական դրոշը եռագույն է՝ նույն լայնությամբ գծերով՝ կարմիր, կապույտ, նարնջագույն համապատասխանաբար վերևից ներքև։ Կարմիրը խորհրդանշում է Հայկական լեռնաշխարհը, հայ ժողովրդի շարունակական պայքարը գոյատևման, քրիստոնեական հավատքի պահպանման, Հայաստանի անկախության և ազատության համար։ Կապույտը խորհրդանշում է խաղաղ երկնքի տակ ապրելու Հայաստանի ժողովրդի կամքը: Orange-ը խորհրդանշում է հայաստանցիների ստեղծագործ տաղանդն ու աշխատասեր էությունը: Դրոշի լայնություն-երկարություն հարաբերակցությունը 1/2 է։ Այս բաժնում նկարագրվածին համաչափ կտորի փոքր և մեծ կտորներ կարող են օգտագործվել:
Զինանշան
«Հայաստանի Հանրապետության պետական զինանշանի մասին» օրենքն ընդունվել է 1992 թվականի ապրիլի 19-ին Հայաստանի Հանրապետության Գերագույն խորհրդի կողմից։
Այն Հայաստանի Առաջին Հանրապետության զինանշանի (1918-1920թթ.) պատկերն է, որը մշակվել է Ռուսաստանի Գեղարվեստի ակադեմիայի անդամ, ճարտարապետ Ալեքսանդր Թամանյանի և նկարիչ Հակոբ Կոջոյանի կողմից:
2005 թվականի նոյեմբերի 27-ի սահմանադրական բարեփոխումներից հետո 2006 թվականի հունիսի 15-ին ընդունվեց «Հայաստանի Հանրապետության պետական զինանշանի մասին» ՀՀ նոր օրենքը։ Հայաստանի Հանրապետության զինանշանը հետևյալն է. Վահանի վրա, կենտրոնում տեղադրված Արարատ լեռը պատկերված է Նոյան տապանով և պատմական Հայաստանի չորս թագավորական տոհմերի զինանշաններով. վերևից ձախ. Բարգրատունիների, վերևից աջ՝ Արշակունիների, ներքևից ձախ՝ Արտաշեսիդների, ներքևից աջ՝ Ռուբենիդների։ Վահանը պահում են արծիվը (ձախ կողմում) և առյուծը (աջ կողմում): Վահանի տակ պատկերված է սուր, ինչպես նաև ծառի ճյուղ, հասկերի կապոց, շղթա և ժապավեն։ Ոսկեգույնը Հայաստանի Հանրապետության զինանշանի հիմնական գույնն է։
Կառավարության համակարգ
Նախագահ
Հայաստանի Հանրապետության նախագահը պետության ղեկավարն է։ Նախագահն ապահովում է Սահմանադրության հավատարմությունը և ապահովում օրենսդիր, գործադիր և դատական իշխանությունների կանոնավոր գործունեությունը: Նախագահը Հայաստանի Հանրապետության ինքնիշխանության, տարածքային ամբողջականության և անվտանգության երաշխավորն է։ Հանրապետության Նախագահն ընտրվում է Հայաստանի Հանրապետության քաղաքացիների կողմից՝ հինգ տարի ժամկետով։
Գործադիր իշխանություն
Գործադիր իշխանությունն իրականացնում է ՀՀ կառավարությունը։ Կառավարությունը կազմված է վարչապետից և նախարարներից։ Ազգային ժողովի խմբակցությունների հետ անցկացված խորհրդակցությունների հիման վրա Հանրապետության Նախագահը վարչապետ է նշանակում խորհրդարանական մեծամասնության կողմից առաջադրված անձին, իսկ անհնարինության դեպքում՝ ԱԺ ամենամեծ թվով անդամներով առաջադրված անձին։ Վարչապետի առաջարկությամբ կառավարության անդամներին նշանակում և ազատում է Հանրապետության Նախագահը։
Օրենսդիր իշխանություն
Միապալատ Ազգային ժողովը Հայաստանի Հանրապետության բարձրագույն օրենսդիր իշխանությունն է։ Ազգային ժողովը բաղկացած է 131 պատգամավորից /որից 90-ն ընտրվում են համամասնական, իսկ 41-ը՝ մեծամասնական ընտրակարգով։ Ազգային ժողովն ընտրվում է ընդհանուր ընտրություններով հինգ տարի ժամկետով։ Խորհրդարանական ընտրությունները վերջին անգամ կայացել են 2012թ.
Դատական իշխանություն
Հայաստանի Հանրապետությունում արդարադատությունն իրականացնում են բացառապես դատարանները՝ Սահմանադրությանը և օրենքներին համապատասխան։ Հայաստանի Հանրապետությունում գործող դատարաններն են՝ առաջին ատյանի ընդհանուր իրավասության, վերաքննիչ, վճռաբեկ դատարանները, ինչպես նաև օրենքով սահմանված դեպքերում մասնագիտացված դատարանները։ Հայաստանի Հանրապետության բարձրագույն դատական ատյանը, բացառությամբ սահմանադրական արդարադատության հարցերի, վճռաբեկ դատարանն է, որն ապահովում է օրենքի կիրառման միատեսակությունը։ Հայաստանի Հանրապետությունում սահմանադրական արդարադատությունն իրականացնում է սահմանադրական դատարանը։ Դատարանների անկախությունը երաշխավորվում է Սահմանադրությամբ և օրենքներով։ Արդարադատության խորհրդի ձևավորման և գործունեության կարգը սահմանվում է Սահմանադրությամբ և օրենքով։ Հայաստանի Հանրապետությունում գլխավոր դատախազությունը ներկայացնում է միասնական կենտրոնացված համակարգ՝ գլխավոր դատախազի գլխավորությամբ։ Գլխավոր դատախազությունը գործում է Սահմանադրությամբ վերապահված լիազորությունների շրջանակում և օրենքի հիման վրա։
Վարչական բաժին
11 մարզ
(ներառյալ մայրաքաղաք Երևանը)
Մայրաքաղաք
Երևան
Խոշոր քաղաքներ
Գյումրի, Վանաձոր
Աշխարհագրություն
Աշխարհագրական կոորդինատներ
հարավում՝ 38o 50′ Հյուսիսային լայնություն;
հյուսիսում՝ 41o 18′ Հյուսիսային լայնություն.
Արևմուտքում՝ 43o 27′ Արևելյան երկայնություն;
Արևելքում՝ 46o 37′ Արևելյան երկայնություն
Հարևան երկրներ
հյուսիսում՝ Վրաստան; Արևելքում՝ Ադրբեջան; հարավում՝ Իրան;
հարավ-արևմուտքում՝ Նախիջևան (Ադրբեջան); Արևմուտքում՝ Թուրքիա.
Տարածք
29,74 հազար քառ․
Միջին բարձրությունը ծովի մակարդակից
1800 մետր
Ամենաբարձր լեռան գագաթը
Արագած (4090 մետր)
Բնական ռեսուրսներ
Հայաստանը հարուստ է պղնձով, երկաթով, բոքսիտով, մոլիբդենով, ոսկով,
արծաթ, կապար և ցինկ:
Պեմզայի, մարմարի, տուֆի, պեռլիտի, կրաքարի զգալի հանքավայրեր,
կան նաև բազալտ և աղ։ Թանկարժեք և կիսաթանկարժեք քարերն առատ են։
Ժողովրդագրություն
Էթնիկ բաշխում
Հայեր – 96%
Փոքրամասնություններ՝ ռուսներ, եզդիներ, քրդեր, ասորիներ, հույներ, ուկրաինացիներ, հրեաներ և այլն
Պաշտոնական լեզու
Հայերեն
Բնակչություն
3010.6 հազ. (2015թ. հունվարի 1-ի դրությամբ)
Կրոն
Քրիստոնյա
Եկեղեցի
Հայ առաքելական
Կրոնական կենտրոն
Էջմիածին, Հայ Առաքելական Եկեղեցու Մայր Տաճար և Ամենայն Հայոց Կաթողիկոսի (Պատրիարք) նստավայր Ս.
Ինֆոգրաֆիկա
